SAU’de Bilimsel Araştırmaların Kavramsal İskeleti Tartışıldı
SAU’de, araştırma süreçlerinde kavramsal bütünlüğün bilimsel çalışmalar için temel olduğu dile getirildi.
Sakarya Üniversitesinde düzenlenen eğitimde, bilimsel araştırmalarda kavramsal ve kuramsal çerçeve oluşturmanın, yöntem ve ölçme aracı seçimiyle birlikte nasıl tutarlı bir bütün oluşturması gerektiği ele alındı.
Sakarya Üniversitesi Araştırma Dekanlığı tarafından düzenlenen “Bilimsel Araştırmalarda Kavramsal Çerçeve Oluşturma ve Yöntem Seçimi” başlıklı eğitime, İbn Haldun Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eğitim Bilimleri Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Özcan Erkan Akgün konuşmacı olarak katıldı.
Eğitimde, kavramsal çerçevenin araştırmanın başından sonuna uzanan bütünsel bir tutarlık alanı olduğu, kuramsal çerçevenin ise problemi ele alırken hangi bilim insanlarının yaklaşımlarının temel alındığını gösterdiği ifade edildi. Prof. Dr. Akgün, problem durumu, araştırma soruları, seçilen kuram, yöntem, veri toplama araçları ve bulguların yorumlanması arasında kurulacak uyumun, araştırmanın bilimsel niteliğini belirleyen ana eksen olduğunu vurguladı.
Kuram, yöntem ve ölçek arasındaki bağlantı
Katılımcılara, sağlam bir kavramsal çerçeve oluşturmanın yoğun literatür taraması ve sistematik düşünme gerektirdiğini aktaran Prof. Dr. Akgün, araştırmacıların yalnızca çalışmanın konusunu ve sonucunu değil; kullanılan yöntemleri, örneklemi, veri toplama araçlarını ve bu araçların dayandığı kuramları da dikkatle incelemesi gerektiğini belirtti.
Bilimsel alanda kuramsal boşlukların bulunduğu veya doğrudan ele alınmamış konularla çalışılırken, araştırmacıların yakın alanlardaki kuramlardan, benzer örneklemlerden ve uzman görüşlerinden yararlanabileceği dile getirildi. Böyle durumlarda da temel varsayımların ve sınırlılıkların açıkça yazılması, literatürde taranan kaynakların ve başvurulan uzmanlıkların yöntem bölümünde şeffaf biçimde belirtilmesi gerektiğine işaret eden Akgün, veri toplama araçları ile dayandıkları kuram arasındaki uyumun da ayrı bir başlık olarak ele alınması gerektiğini vurguladı.
Tutarlı desen ve sağlam raporlama
Eğitimde, farklı kuramların geliştirdiği ölçeklerin rastgele seçilmesinin, araştırma sonuçlarının yorumlanmasını güçleştirdiği; araştırmacının, çalışmanın kuramsal zeminine en uygun aracı seçmesi veya bu seçimin mümkün olmadığı durumlarda yönteme ilişkin sınırlılıkları açıkça tartışmasının gerektiği vurgulandı.
Program, bilimsel araştırmalarda problem tespiti, kuramsal temellendirme, yöntem seçimi ve raporlama aşamalarının tek bir mantıksal çizgi üzerinde bütünleştirilmesi gerektiğinin hatırlatılması ve katılımcıların sorularının yanıtlanmasının ardından sona erdi.
