Elektrik Tasarruf Cihazlarına Dikkat

Sakarya Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayhan Özdemir, Elektrik Tasarruf Cihazları hakkında tüketicileri uyardı.

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Mühendislik Fakültesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayhan Özdemir, son günlerde görsel ve yazılı medyada tasarruf cihazı adı altında sıkça reklamları yer alan ancak tasarruf yapmayan cihazlar konusunda tüketicileri uyardı.

Tasarruf Cihazlarının Çoğu Kandırmaca

Piyasada gerçekten enerji tasarrufu ve geri enerji  kazanımı sağlayan cihazların bulunduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Özdemir  “Fakat piyasada hiçbir işe yaramayan  amacı sadece ticari kazanç olan ve   tüketicileri kandıran bir çok cihaz  bulunuyor. Yerel, bölgesel televizyonlarda, gazetelerde ve internette gördüğümüz, özellikle ev ve küçük işyeri abonelerine yönelik olarak  sunulan,  cihazların çoğu kandırmaca” diye konuştu.

Elektrikli  Cihazlarınız  Bozulabilir

Tasarruf yaptığı iddia edilen ve piyasalarda karşılaşılan aldatmaca cihazların kendi içinde farklı iki türüne rastlandığını ifade eden Doç. Özdemir şunları kaydetti:

“Birinci tür enerji tasarrufu yaptığı iddia edilen cihazlar ev ve iş yeri abonelerinde bir fazlı aktif enerji sayaç çıkışına bağlanmaktadır. Bağlanan bu cihaz teknik tabir ile bir gerilim kıyıcı olarak çalışmakta ve iç tesisat gerilimini 200 Volt ile 210 Volt gibi beklide daha düşük değerlere düşürmektedir. Voltaj düştüğü için tüketicinin çekmiş olduğu güçte doğal olarak düşmektedir. Sonuç olarak aktif enerji sayacı az yazmaktadır.  Ancak bu istenen bir durum değildir. Tüm ev ve işyerlerinde kullanılan bir fazlı elektrikli cihazlar giriş gerilimleri 220 Volt efektif değer için  üretilirler (Türkiye için) . Gerilim düşmesi istenen bir durum olmayıp, cihazlarda arızalanma dâhil olmak üzere beklenmeyen sonuçlara neden olmaktadır. Normal şartlar altında, sırf  gerilim düşüklüklerini ve oynamalarını  düzeltmek için regülatörler  geliştirilmekte, üretilmekte ev ve iş yerlerinde kullanılmaktadır. Oysaki bu enerji tasarrufu yaptığı iddia edilen cihazlar abone gerişindeki hem gerilimi düşürmekte hem de gerilimi düşürmek için kullandıkları teknik ve teknoloji nedeni ile cihazlara zarar verebilecek olan  harmonik  üretmektedirler.  Kısaca tasarruf değil belli bir kalitede üretilmek zorunda olan ve üretilen  elektriğin kalitesini bozmaktadırlar. Ancak kullanıcı olayın teknik  olarak arka dünyasını bilmediğinden oynanan bu aldatmacayı  enerji  tasarrufu zannetmektedir.

İkinci tür  enerji tasarrufu  yaptığı iddia edilen cihazlar  ise  ev ve iş yeri abonelerinde  bir fazlı prizlere takılmaktadırlar. Rastlamış olduğumuz bölgesel TV reklamlarında, tasarruf yaptığı iddia edilen cihaz, prize takılmadan önce ve sonrası için bir ampermetre ile tüketicinin çekmiş olduğu akım değerinin düştüğü gösterilmektedir. Deneysel olarak gösterilen ölçü aletindeki akım değerinin düşmesinin kullanıcı için bir  enerji tasarrufu olduğu  iddia edilmektedir. Bu iddia,  kullanıcı açısından tam bir aldatma ve bir kandırmacadır. Teknik detaya girmeden kısa ifade etmek gerekir ise, prize takılan bu cihaz ölçü aletinin göstermiş olduğu görünür akımı düşürür  (akımın reaktif bileşeni azaldığından). Ancak aktif akım bileşenine her hangi bir etkisi söz konusu değildir, olması da mümkün değildir. Bir  faz ev ve işyerlerindeki enerji sayaçları zaten AKTİF enerji sayaçlarıdır ve enerjiyi çekilen aktif akıma göre  sayarlar. Kullanıcı zaten sadece KWh  (kilowatt saat) aktif enerji bedeli ödemektedir. Enerji tasarrufu yaptığı iddia edilen cihazların prize takılması ile akımın reaktif bileşeninin azalması ev ve işyeri abonelerinde aktif enerji sayacının yazacağı enerjiyi etkilemezler, fatura bedelinde de bir azalma söz konusu da değildir.  Bir faz ev ve işyeri abonelerinden çekmiş oldukları reaktif enerji bedeli zaten alınmamaktadır.

Kısaca  her  iki cihaz türü,  elektrik abonelerinin aktif enerji faturalarında  standart  enerji kalitesine göre  hiç  bir tasarruf yapmazlar,  sadece ticari birer aldatmacalardır.”

Tasarruf için enerjiyi akıllı tüketmek

Ev aboneleri için elektrikten tasarruf etmenin, elektrik enerjisini  doğru ve akıllı kullanmak olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Özdemir tüketicilere şu tavsiyelerde bulundu:

“Cihazlarınızı kullanmadığınız zaman fişten çekin. Evde kapattığınızı düşündüğünüz ama fişini çekmediğiniz cihazlar ister istemez çok da küçük olsa güç çekiyor. Her elektronik cihaz muhakkak kullanmasanız dahi prize bağlıysa kendi içinde çokta küçük olsa bir güç çeker.

Evlerde kullanılan elektriğin en büyük kısmı elektrikli ev aletleri tarafından tüketiliyor. Bu nedenle bu aletleri satın alırken en az enerji tüketenleri tercih etmeliyiz. Elektrikli cihazların üzerinde yer alan A, B, C, D, E, F, G harfleriyle ifade edilen enerji etiketleri cihazın yıllık tüketimi bazındaki verimliliğini ifade eder. Bu sınıflamada A sınıfı cihazları satın almak elektrik enerjisinden   tasarruf yapmamızı sağlayacaktır.

Evlerde kullanılan elektriğin bir kısmı ise aydınlatmada kullanılmakta. Kullanmadığınız lambaları söndürmek, akkor lambalar yerine tasarruflu floresan lambalar kullanmak elektrik tasarrufu sağlayacaktır.

Akıllı aktif enerji sayacı kullanılmalı ve gece tarifesi olan  22:00 – 06:00 saatleri arasında    elektrik enerji fiyatı  en ucuz  olduğu için  bu  zaman diliminde  tüketim  tercih edilmelidir. Gece tarifesine denk gelen zaman aralıklarında  ütü, çamaşır  ve bulaşık makinesi gibi  yaygın ve sık kullanılan ev  aletlerini  çalıştırmamız halinde enerji için ödeyeceğimiz fatura  bedeli  azalacaktır.

Ciddi Firmalar ve Tasarruf  yapan Cihazlar

Enerji tasarrufu konusunda ciddi firmalar ve ürünler olduğunun altını çizen Özdemir “Enerji tasarrufu ve geri enerji kazanımı sağlayabilen  cihaz üretimi yapan firmalar ve ürünler mevcuttur. Bu ciddi firmalar  ve ürünler  tüketiciyi aldatmaya yönelik olarak yapılmış olan sahte enerji tasarruf cihaz  ve üreticilerinden  ayrı tutulmalıdır.  Ciddi enerji tasarruf cihazları, münferit olarak tüketici yük   girişine  bağlanır ve  çalışma profili veya yüklenme durumuna bağlı olarak tüketici  girişinde enerji akışını kontrol eder . Hatta bazı çalışma durumlarına göre geri enerji kazanımı  dahi sağlayabilen  bir faz ve üç faz enerji tasarruf cihazları mevcuttur.  Bu konuda  teorik ve teknolojik AR-Ge  çalışmaları  sürmektedir.  Günümüzde bir çok cihaz optimum enerji ve geri kazanım sağlayabilme özelliği ile donatılmaktadır.” şeklinde konuştu.

12/03/2012 – M. Çiğdem Zincirli

 
3.713 kez görüntülendi.